Coraz częściej poruszany jest temat rozdziału życia zawodowego od prywatnego. Młodzi ludzie, czujący presję społeczną dotyczącą prestiżu i dobrobytu jako najważniejszych wartości w życiu, potrafią pracować niemalże całą dobę (z wyłączeniem jedynie czasu przeznaczanego na potrzeby fizjologiczne, takie jak sen czy odżywianie), zaniedbując więzi rodzinne, własne zdrowie i pasje.
Współczesny świat charakteryzuje zmienność we wszystkich sferach życia społecznego. Człowiek będący istotą biopsychospołeczną, rozwijając się w określonych warunkach środowiskowych i społeczno-kulturowych, doświadcza tych zmian poprzez przeobrażenia stylu życia, interakcji społecznych, hierarchii wartości oraz sposobu odżywiania.
Na sam początek należałoby wskazać czym jest i charakteryzuje się styl życia. Definiowany jest jako „znamienny dla pewnej zbiorowości ludzkiej charakterystyczny sposób bycia w społeczeństwie; zespół codziennych zachowań członków owej zbiorowości, umożliwiający ich społeczną identyfikację” (Siciński A. 1978). Definicja ta wskazuje na wykonywanie konkretnych czynności człowieka, będącego częścią większej społeczności, które pozwalają mu utożsamiać się z konkretnymi osobami/ miejscami/ sytuacjami.
Jednym z fundamentalnych elementów stylu życia jest ilość czasu, jaką jest w stanie poświęcić pracy, rodzinie i sobie samemu. Work-life balance rozumiana jest jako równowaga pomiędzy życiem zawodowym, a prywatnym. Studium literatury wskazuje diametralne zachwianie zasad work-life balance wśród młodych osób, co bezpośrednio wpływa na sposób ich odżywiania, stan zdrowia, zachorowalność, a nawet śmiertelność. Ważność rozważenia tej tematyki nabiera znaczenia wskutek takich czynników jak: globalna konkurencja (z punktu widzenia przedsiębiorcy), reedycja wartości rodziny oraz starzejące się społeczeństwo. Niejednokrotnie trudno oddzielić które czynności i sytuacje zaliczyć do której z grup (np. gdy podczas wyjazdu codziennie kilkukrotnie prowadzimy rozmowy zawodowe lub w czasie godzin pracy gotujemy obiad dla rodziny, a spotkanie online wyświetlane jest na ekranie laptopa na blacie kuchennym). Jeszcze kilka lat temu niewiele osób charakteryzował taki sposób przeżywania codzienności, jednak dziś jest to niemalże nagminne. Jeszcze mocniej sytuacje te pogłębiła pandemia COVID-19, która niejako wymusiła przeniesienie (niektórych) obowiązków zawodowych na tryb online. Dziś możemy pracować wygrzewając się na greckiej plaży, w pauzach pomiędzy zwiedzaniem starożytnego Rzymu czy, w łóżku pod kołdrą.
Czy więc można mówić w dzisiejszym świecie o zupełnym odseparowaniu tych dwóch sfer? Czy ich przenikanie jest zdrowe i jak wpływa na relacje w rodzinie?
Praca stanowi fundamentalną rolę w życiu społecznym. Podobnie postrzegane jest macierzyństwo i rodzicielstwo. Nie możliwe jest więc wyeliminować (chyba, że w bardzo skrajnych przypadkach) żadnej z tych sfer. Przenikają się one ze sobą, wzajemnie uzupełniają i pomagają nam odnaleźć subiektywnie definiowane szczęście.
Jak więc odnaleźć definiowany work life balans zwiększając efektywność swojej pracy i wprowadzić go na własnych zasadach w życie?
- Ustal dzienną ilość czasu, jaką jesteś w stanie przeznaczyć na pracę tak, aby nie zaniedbywać obowiązków rodzinnych, relacji i pasji. Określ hierarchię zadań, jakie masz do wykonania. Twórz planery w różnych konfiguracjach czasowych (roczne, miesięczne, tygodniowe, dzienne). Czym innym jest wypisanie celów na kolejny rok, a czym innym rozpisanie zadań, które „muszą” być wykonane konkretnego dnia. Ważne jest to, abyś ustalił co jest najważniejsze i czym powinieneś się zająć w pierwszej kolejności.
- Dbaj o więzi rodzinne/ towarzyskie. Kontakty międzyludzkie są podstawową potrzebą ludzką wg piramidy potrzeb A. Maslova. Dzięki nim jesteś w stanie czerpać większą satysfakcję z innych sfer życia. Jesteśmy istotami społecznymi wobec czego miłość, przyjaźń są dla nas wartościami nadrzędnymi.
- Zarządzaj swoim czasem tak, aby Twoja praca była jak najbardziej efektywna. Wyłącz wszystkie alerty i bodźce, które mogą Cię dekoncentrować (powiadomienia z social mediów, przychodzące meile, dzwoniący poplotkować znajomi- na to znajdziesz czas po obowiązkach zawodowych).
- Pamiętaj o przerwach w pracy. Po 25 minutach efektywnej, nieprzerywanej niepotrzebnymi rozpraszaczami pracy warto zrobić pięciominutowe przerwy, a po kilku godzinach dłuższą, np. dwudziestominutową przerwę połączoną z prostymi ćwiczeniami fizycznymi. Zwiększa to wydajność, koncentrację oraz motywacje do pracy.
- Zadbaj o swoje miejsce pracy. Często powtarzanym sformułowaniem jest, że najlepiej pracuje się w artystycznym chaosie. Badania empiryczne wskazują na kontrastowo inne wyniki. Najefektywniejsza praca jest w miejscu uporządkowanym. Wg mnie świetnym sposobem na jest metoda 5S.
- Pamiętaj o codziennej aktywności fizycznej, nawodnieniu oraz prawidłowemu odżywianiu. To trzy elementy powtarzane w Dziecięcej Akademii niemalże w każdym z postów mówiących zarówno w odniesieniu do prawidłowego rozwoju dzieci, jak również całych rodzin. I pamiętaj, że dbając o te elementy zwiększasz nieprawdopodobnie bardzo prawdopodobieństwo zaszczepienia tych dobrych nawyków u swoich dzieci.
- W czasie wolnym, podczas wakacji i pauz w pracy staraj się, o ile to tylko możliwe (u samozatrudniających się jest to szczególne zagrożenie), nie myśleć i nie tworzyć nic związanego z pracą zawodową. Odpoczywaj fizycznie i psychicznie od obowiązków zawodowych. Spędź czas z rodziną i podaruj go swoim najbliższym.
- Dbaj o swoje pasje i staraj się realizować w tym, co kochasz!
A Ty? Jak odbierasz koncepcję work life balance? Co dla Ciebie jest najważniejszą wartością w życiu ( tutaj najrozsądniej używać liczby mnogiej, jak sądzę)?