Jak przygotować dziecko do wizyty u psychologa?

Pierwsza wizyta u psychologa zwykle jest doświadczeniem stresującym. Przyznają to rodzice na pierwszej konsultacji, a także widać to w zachowaniu dziecka. Co zrobić, aby zmniejszyć stres, a także nastawić pozytywnie dziecko do „nowej pani”, która będzie chciała się od niego dużo dowiedzieć?

W przypadku dzieci powyżej drugiego roku życia, pierwsza wizyta z psychologiem powinna odbywać się bez obecności dziecka. Pierwsze spotkanie to przede wszystkim zebranie wywiadu, omówienie sytuacji dziecka i celów terapii. Jest to spotkanie organizacyjne, kiedy psycholog ma możliwość odpowiedzieć na wszelkie pytania dotyczące trudności dziecka, zaproponować zmiany w komunikatach, jakie rodzice kierują do dzieci, ustalić wzorzec reakcji, plan terapii. Podczas pierwszego spotkania jest szansa na ustalenie jak będzie wyglądała kolejna wizyta i jak wprowadzić dziecko w terapie. W zależności od tego, czy celem konsultacji jest diagnoza, czy terapia wizyty wyglądają inaczej.

W pierwszej kolejności warto pokazać dziecku miejsce, w którym pracuje psycholog. Jak daleko się tam jedzie, zdjęcia gabinetu, a najlepiej też samej osoby psychologa. Przedstawić – „to jest ciocia/pani Agatka, do której dzisiaj jedziemy” i opisać rolę dziecka – co będzie mogło robić i czym się bawić. Warto  zachęcić dziecko do rozmowy i współpracy z psychologiem. Podczas przeprowadzania diagnozy zazwyczaj nie ma wiele czasu do nawiązania relacji z dzieckiem. Diagnozy opierają się na wykonywaniu testów, odtwarzaniu wzorów, odpowiadaniu na pytania czy układaniu obrazków. Niektóre zadania wymagają także mierzenia czasu, co jest dodatkowym stresorem. W zależności od testu badanie może trwać kilkanaście minut, a nawet dwie godziny! Jest to duży wysiłek dla dziecka, a stres zmniejsza jego możliwości poznawcze, w tym koncentracje uwagi. Aby przygotować dziecko do diagnozy należy przede wszystkim samemu dawać przykład – podejść do spotkania ze spokojem, zapewniać o wsparciu i byciu obok.

„Pani psycholog przeprowadzi z tobą taki test, ponieważ chce sprawdzić co już potrafisz. Zależy mi, żebyś odpowiadała na jej pytania i wykonywała polecenia, o które cię prosi. Ja będę czekała na ciebie w poczekalni, tutaj obok drzwi.”

W przypadku terapii ważne jest, aby dziecko miało świadomość jakie zadania ma psycholog i w jakim celu wspólnie się spotykamy.

„- Wiesz Jasiu co robi psycholog?

– Niee…

– Psycholog rozmawia z dziećmi o ich trudnościach. Gdy coś je drażni i denerwuje, albo się na kogoś gniewają. Rozmawiamy o emocjach, tych przyjemnych i nieprzyjemnych i jak sobie z nimi radzić. A przy tym wszystkim dobrze się bawimy.”

Kolejnym ważnym etapem w terapii jest sporządzenie kontraktu, czyli umowy pomiędzy psychologiem, a dzieckiem i jego opiekunem. W kontrakcie zawieramy warunki pracy, częstotliwość wizyt, a także reguły jakie panują w gabinecie, np. traktujemy się z szacunkiem, jesteśmy dla siebie mili, mówimy prawdę itp. Dążymy do tego, by pacjent czuł się ważny i szanujemy jego zdanie. Pytamy czy zgadza się z każdym punktem kontraktu i czy ma ochotę coś do niego dodać.

Ważne jest, aby w tym wszystkim dziecko czuło się bezpiecznie i swobodnie, by stworzyć atmosferę akceptacji, w której dziecko ma szanse zaufać psychologowi i skorzystać z konsultacji.